انشا درسی است که در صورت اعتنا واعتلا ، انقلابی در آموزش و پرورش کشور ایجاد می کند و فرهنگ جامعه را به شکل جهشی ، ارتقای درجه می دهد .
استفاده از پنج حس برای نوشتن انشا لازم است و باید این پنج حس در دانش آموز تقویت شود . کار انشا این است که به شاگرد بگوید خوب ببین ، خوب بشنو ، خوب لمس کن ، خوب بچش وخوب استشمام کن .
با انشا می توانیم درد ها و خواسته های جوانان را کشف کنیم و با دادن موضو عات در مان گر آن ها را درمان کنیم .
کار انشا پرورش فکر وانسان های متفکر است . انشا مادر دروس است . اگر مادر ضعیف باشد ، بچه های ضعیف و ناقصی تحویل می دهد . پرورش انسان های محقق و پژو هشگر به عهد ه ی درس انشاست .
انشا در واقع همان مهارت دانش آموز در امر نوشتن است که با بکار گیری واژه ها و کلمات ، جملات وعبارات زیبایی با توجه به قواعد دستور زبان می نویسد وبا نوشته ی خود اندیشه ای را ارائه می دهد.
بین مهارت نوشتن ودیگر مهارت های آموزش زبان فارسی رابطه ی معنا داری وجود دارد و لذا برای ایجاد مهارت نوشتن به پرورش مهارت در گوش دادن ، صحبت کردن ، خواندن و تفکر باید توجه کرد .
مهارت در نوشتن انشا نشا نه ی تکامل در زبان آموزی است ، اگر فردی نتواند دیده ها و شنیده ها و اندیشه های خود را بر اساس قواعد نگارش بنویسد ، در واقع به هدف زبان آموزی دست نیافته است .
انشا روح آموزش وپرورش است نگذاریم این این روح نا دیده گرفته شود .
انشا
انشا از ریشه ی نشاء به معنای خلق کردن و پدید آوردن چیزی که تا کنون وجود نداشت و توسط ما وجود پیدا می کند.
انشا در اصطلاح نوشته ای است که نویسنده آن را از ذهنیات خود و گنجینه ی واژگان ذهن خویش انتخاب کرده و نگارش می کند.
انشا به معنی 1) آفریدن، ایجاد کردن 2) ابتدا کردن، آغاز کردن 3) از خود چیزی گفتن، خواندن و آوردن شعر از خود 4) سخن پردازی، سخن آفرینی
5) نوشته ای مترسلانه ی فصیح و بلیغ، دیوان، وزارت و اداره ای که مکاتبات دولتی در آنجا صورت
می گرفت.
نگارش
نگارش به معنی نگاشتن می باشد. به هر نوع نوشتنی و نگاشتن هرچیزی را نگارش می گویند.
نوشتن یک حرف تا یک مقاله ی علمی فیزیکی یا شیمی، نوشتن با چوب کنار دریا نیز نگارش است.
یک نامه ی اداری یک متن نگارشی است چون قالب دارد.
نگارش نوشتن فعال است که می توان آن را به دو دسته تقسیم نمود:
1)نگارش ساده 2) نگارش پیشرفته(به نگارش پیشرفته انشا می گویند)
انشا به معنی ادبی بودن و کاربرد آرایه ها و صناعات ادبی است. آنچه که ما را بیشتر از حال و هوای خودمان خارج می کند و تفکر و تخیل را پرورش می دهد به انشا نزدیکتر است ولی آنچه که به زبان مردم نزدیکتر باشد نگارش است.
ادامه مطلب ...
ارزشیابی مهارت های نوشتاری- الف: املای فارسی ششم
املای فارسی : کتبی (20 نمره)
- ارزشیابی تکوینی (20 نمره)
20 نمره املای تقریری تقسیم بر دو ،به اضافه ی 10 نمره طرح سوال از بخش فعالیت های املایی کتاب مهارت های نوشتاری و پرسش های املایی معلم ساخته .
- ارزش یابی پایانی (20 نمره)
20 نمره املای تقریری تقسیم بر دو + 10 نمره طرح سوال از بخش فعالیت های املایی کتاب مهارت های نوشتاری و پرسش های املایی معلم ساخته. 20=10نمره پرسش ها+10= 2 ÷20نمره ی تقریری .
* نمره ی نهایی :
میانگین ارزش یابی تکوینی و پایانی (20= 2 ÷40 =20+20)
یادآوری : املای تکوینی (مستمر) همیشه از درس جدید نیست و می توان از درس های پیشین و حتی از شعرها ، بخوان و بیندیش ها و دیگر کتاب های درسی همان پایه نیز املا گفت .
===================================================
ارزش یابی درس مهارت های خوانداری فارسی ششم
|
ردیف |
عنوان |
نمره |
|
1 |
خوانش متن (نظم و نثر) |
6 |
|
2 |
درک و دریافت |
4 |
|
3 |
حفظ شعر |
2 |
|
4 |
فن بیان |
2 |
|
5 |
یادآوری |
2 |
|
6 |
کارگاه درس پژوهی |
2 |
|
7 |
خود ارزیابی |
1 |
|
8 |
معنی واژه |
1 |
|
جمع کل |
20 | |
*شرح موضوع های ارزش یابی مهارت های خوانداری فارسی:
1) خوانش متن :
خوانش متن شامل متون نظم و نثر است (3 نمره نظم ، 3 نمره نثر)
در خوانش متن توجه به موارد زیر ضروری است :
- رعایت آهنگ
- توجه به لحن کلام
- رعایت تکیه:تکیه ،فشار آوایی است که روی هجای کلمه ایجاد می شود و موجب برجسته شدن هجای کلمه می شود. در مورد کلمات چند هجایی باید توجه کنیم که تغییر در هجا باعث تغییر در معنی کلمه می شود.
مانند : سبزی sabzi (به معنی سرسبزی و طراوت) ، سبزی sab/zi (سبز هستی )
ولی vali (سرپرست) ، ولی va/li (اما)
- رعایت مکث و درنگ
- رعایت ایستگاه های آوایی : منظور از ایستگاه های آوایی ، جاهایی است که سخن نیاز به قطع و وصل و کشش های آوایی دارد و به عبارتی رعایت زیر و بم کلمات است.
============================
شیوه نامه ی ارزش یابی درس زبان و ادبیات فارسی پایه ی ششم
|
ساعات آموزش |
مواد درسی |
نوع آزمون و ارزش یابی |
|
5 ساعت در هفته |
1 : مهارت های خوانداری فارسی
2- مهارت های نوشتاری: املا
3- مهارت های نوشتاری: نگارش و انشا |
شفاهی – آزمون عملکردی
کتبی
کتبی |
تذکر: از تفکیک ساعت و موضوع آموزش مهارت های زبانی و واگذاری آن به برنامه های دیگر ،جداً خودداری شود.بی توجهی به این مساله ، آسیب اصلی برنامه در سال های گذشته بوده است.
درس زبان و ادبیات فارسی به سه ماده ی درسی ، بخش شده است :
1) مهارت های خوانداری فارسی
2) مهارت های نوشتاری : الف - املا
3) مهارت های نوشتاری : ب - نگارش و انشا
هر یک از این سه عنوان درس ، به صورت مستقل ، بیست نمره دارند ، چگونگی ارزش یابی و نمره گذاری درس ها در پی ، می آید.
1 – فارسی (مهارت های خوانداری) ، این درس به آموزش و تقویت مهارت های شفاهی یا گفتاری زبان می پردازد. در ارزش یابی هم انتظار می رود ، پاره مهارت های خوانداری زبان ، مورد توّجه همکارن قرار گیرد.
در این برنامه تاکید بر تقویت مهارت های گوش کردن ، تمرکز داشتن ، درست حرف زدن ، گفت و گوی دو نفره ، گفت و گو در جمع ، خوانش صحیح متن و حفظ شعر از اهداف اساسی است که با هم دیده شده اند .در ارزش یابی باید استقلال آن ها حفظ شود.
از سوی دیگر در کتاب فارسی علاوه بر متون نظم و نثر فارسی گذشته و معاصر ، درک و فهم محتوای متون نیز ضروری است بدین منظور در ارزشیابی توجه به توانایی تفکر ، قدرت نقد و بررسی و تحلیل نیز در نظر گرفته شده است.
یادآوری :آزمون پایانی مهارت های خوانداری فارسی به صورت شفاهی برگزار می شود ولی برای این که همکاران بتوانند از همه ی دانش آموزان ارزشیابی یکسانی به عمل آورند و نمره هایی برای هر یک داشته باشند، پیشنهاد می شود : ماهی یک بار آزمون کتبی هم برای ارزشیابی از فارسی برگزار شود. در برگزاری این آزمون ،پرسش های صفحه های نخست هر درس در کتاب مهارت های نوشتاری با عنوان «فعالیت های متن درس» می تواند به کار گرفته شود. (ارزیابی تکوینی یا مستمر).
=====================================
ارزشیابی مهارت های نوشتاری – ب: نگارش و انشا
انشای فارسی (20 نمره)
- ارزش یابی تکوینی (20 نمره) :
10 نمره ،نوشتن موضوع انشا + 10 نمره طرح پرسش هایی از فعالیت های انشایی و نگارشی کتاب مهارت های نوشتاری و پرسش های نگارشی معلم ساخته .
- ارزش یابی پایانی (20 نمره) :
10 نمره، نوشتن موضوع انشا + 10 نمره طرح پرسش هایی از فعالیت های انشایی و نگارشی کتاب مهارت های نوشتاری وپرسش های نگارشی معلم ساخته .
* نمره ی نهایی :
میانگین ارزش یابی تکوینی و پایانی (20= 2 ÷40 =20+20)
لازم است در ارزش یابی نگارش و انشا به موارد زیر توجه شود :
1) به کارگیری واژگان مناسب و تعبیرها و ترکیب های خوش ساخت
2) به کارگیری درستِ نکته های نگارشی ، دستوری و املایی.
3) توانایی بهره گیری از نکات آموزشی مطرح شده در کارگاه نویسندگی
4) بیان و توصیف دقیق مشاهدات .
5) پیراسته ، ویراسته و پاکیزه نویسی .
6) استفاده از آیات و روایات متناسب با موضوع.
7) به کارگیری و استفاده مناسب از ضرب المثل ها و اشعار مناسب.
8) رعایت نظم منطقی و پرورش موضوع.
9) تاکید و توّجه به استفاده از جمله های نو و خلاق.
10) بهره گیری از تخیل و عناصر زیبایی سخن.
11) در صورت برخورداری نوشته از فضای خلاقانه و نگاه نو ، می توان از برخی کاستی های ظاهری و کم اهمیّت مانند خط خوردگی ها ، چشم پوشی کرد.